Het Leven en Werk van de Evangelist Lucas
Afkomst en Doop
De evangelist Lucas was van Griekse afkomst. Hij werd geboren in Antiochië in Syrië. Hij groeide op in Patras in Achaia. Lucas heeft Christus niet gekend tijdens Zijn aardse leven. Hij werd gedoopt tot het christendom door de apostel Paulus in Thebe in Boeotië, ongeveer 42 n.Chr.. Dit gebeurde tijdens de regering van keizer Claudius.
Volgens een overlevering had Lucas de Heer niet gekend en ontmoette hij de apostel Paulus in Thebe, waar Lucas zieken verzorgde en verpleegde. De vurige woorden van Paulus overtuigden hem van de waarheid. Onmiddellijk verliet hij zijn bezittingen en zijn medische praktijk om samen met Paulus een arts van de zielen te worden. Een kerkelijke traditie vermeldt dat hij tot de Zeventig Apostelen behoorde die door de Heer werden uitgezonden om het woord van redding te verkondigen. Lucas is de enige evangelist die de uitzending van de Zeventig discipelen door de Heer vermeldt. Deze vermelding lijkt de opvatting te bevestigen dat hij tot hen behoorde.
Samenwerking met de Apostel Paulus
Lucas was een nauwe medewerker en trouwe volgeling van de apostel Paulus. Hij vergezelde hem op zijn reizen van Troas naar Filippi, waar hij hem installeerde om de pas opgerichte kerkgemeenschap te vestigen. Lucas bleef enkele jaren in Macedonië. Tijdens de derde reis van Paulus stuurde Paulus Lucas naar Corinthe om het geld (“logia”) op te halen dat de gelovigen hadden ingezameld voor de armen in Jeruzalem. Vervolgens reisden ze samen naar Jeruzalem, waarbij ze de kerken die ze op hun weg tegenkwamen versterkten.
Toen Paulus werd gearresteerd en naar Caesarea in Palestina werd gebracht, volgde Lucas hem tot in Rome. In Rome doorstond hij samen met Paulus alle moeilijkheden van de reis, die hij beschrijft aan het einde van de Handelingen van de Apostelen (hoofdstukken 27-28). Toen Nero Paulus gevangen zette, bleef Lucas bij hem en bood hem zijn diensten aan, terwijl anderen hem verlieten. Lucas bleef hem trouw tot het einde. Er wordt gezegd dat hij zelfs in de gevangenis zijn diensten aan Paulus aanbood. Mogelijk was hij aanwezig bij zijn martelaarschap, hoewel hij hier geen schriftelijk verslag van heeft nagelaten.
Schriftelijk Werk
In Rome, onder de leiding van de apostel Paulus, schreef Lucas zijn Evangelie en de Handelingen van de Apostelen. Hij droeg beide werken op aan de heerser van Achaia, de “hooggeplaatste” Theofilus, die volgens sommige bronnen het christendom omarmde. Andere bronnen vermelden dat hij ze in Jeruzalem schreef.
Lucas schreef het Evangelie volgens Lucas in het jaar 48 n.Chr. (of 60 n.Chr.), vijftien jaar na de Opstanding en Hemelvaart van de Heer, na aansporing van de apostel Paulus. Lucas was geen ooggetuige van het leven van de Heer, zoals vermeld in de proloog van zijn Evangelie. In zijn Evangelie voegt Lucas details toe die niet in de andere twee Evangeliën voorkomen. Hij verhaalt het leven van de Redder Christus, waarbij hij de barmhartigheid en naastenliefde van Christus jegens het zondige mensengeslacht benadrukt, dat Hij als Arts kwam helpen. In de Handelingen verwijst hij naar de gebeurtenissen die de stichting van de Kerk van Jeruzalem vergezelden en benadrukt hij het werk van Paulus. Het Evangelie van Lucas is het derde Evangelie in volgorde, geschreven in een mooie Griekse taal. Er wordt gezegd dat wie het leest, als het ware geschilderde afbeeldingen ziet. Lucas heeft de parabel van de verloren zoon bewaard. Zijn taal is de geleerde taal van het hellenistische tijdperk. De proloog van het Lucas-evangelie lijkt de opvatting te bevestigen dat hij zelf geen ooggetuige was van het leven van de Heer, aangezien hij schrijft: “zoals ons is overgeleverd door hen die vanaf het begin ooggetuigen en dienaren van het Woord waren, nadat ik alle gebeurtenissen vanaf het begin nauwkeurig heb onderzocht, heb ook ik het goed geacht ze in volgorde voor u op te schrijven…” (Lucas 1:2).
Werkzaamheden na de dood van Paulus
Na de martelaardood van de apostel Paulus keerde Lucas terug en verkondigde het Evangelie van redding in Italië, Dalmatië en Macedonië, voordat hij naar Achaia ging. Op hoge leeftijd ging hij naar Egypte om de afgodendienaars te evangeliseren, hij leed veel ontberingen en bereikte zelfs de Thebaïs, waar hij de heilige Abilius tot tweede bisschop van Alexandrië wijdde.
Dood en Herinnering
Toen Lucas naar Griekenland terugkeerde, werd hij bisschop van Thebe in Boeotië. Hij wijdde priesters en diakenen, bouwde kerken en genas psychisch en lichamelijk zieken door zijn gebed. Op de leeftijd van vierentachtig jaar werd hij gearresteerd door afgodendienaars, die hem levend vilten en hem kruisigden aan een olijfboom, waar hij op martelachtige wijze zijn ziel aan de Heer overgaf. Na zijn dood stroomde er een wonderbaarlijke vloeistof uit zijn graf die elke ziekte genas, vooral oogziekten, bij iedereen die er met geloof mee werd gezalfd. Zijn gedachtenis wordt gevierd op 18 oktober.
Andere Informatie
Lucas was een niet-jood, omdat hij niet besneden was. Hij was een geleerd arts. Hij was ook schilder en wordt beschouwd als degene die de eerste iconen van de Theotokos (Moeder Gods) schilderde. De traditie vermeldt dat hij de icoon van de Panagia Hodegetria schilderde. Lucas was de enige evangelist die de uitzending van de Zeventig discipelen door de Heer vermeldt. Zijn taalgebruik behoort tot het geleerde Grieks van het hellenistische tijdperk.
Andere Talen
Evangelist Lucas – nl
Ευαγγελιστής Λουκάς – gr